KEDİLERDE FIP HASTALIĞI

 

 

FIP, kedi sahipleri için endişe verici bir hastalıktır. Feline Infectious Peritonitis (FIP), Felis catus coronavirus 1 (FECV) adlı bir virüsün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Çoğu zaman, FIP, zayıf bağışıklık sistemine sahip veya stres altındaki kedilerde ortaya çıkar. FIP, kedinin vücudunda inflamasyona ve sıvı birikimine neden olur ve iç organlarda ciddi hasara yol açabilir.

FIP'nin iki ana formu vardır: ıslak (effusive) form ve kuru (non-effusive) form. Islak formda, kedinin karın boşluğunda veya göğüs boşluğunda sıvı birikimi görülürken, kuru formda ise vücudun çeşitli organlarında granülomlar oluşur. Maalesef FIP'nin kesin bir tedavisi yoktur ve genellikle ölümcül bir hastalıktır. Veteriner hekimler, semptomları yönetmek ve kedinin yaşam kalitesini artırmak için destekleyici tedaviler uygulayabilirler.

FIP'nin önlenmesi için en önemli adım, kedinin bağışıklık sistemini güçlendirmek ve stresi minimize etmektir. Ayrıca, kedi topluluğunda hastalık yayılmasını önlemek için yeni kedilerle teması sınırlamak da önemlidir.

 

 

 

Kedilerde Fip Hastalığı Nedir ? Enfeksiyöz Peritoniti

 

 

FIP Hastalığı, kedi sahiplerinin en büyük endişe kaynaklarından biridir. Bu viral hastalık, kedinin vücudunda bir dizi komplikasyona yol açan bir tür koronavirüsün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Ancak, bahsettiğiniz gibi, FIP hastalığının kaynağı, insanlara bulaşmayan spesifik bir türdür.

Gültepe Veteriner Kliniği olarak, uzmanlarımızın bilgisiyle, kedi sahiplerini FIP hastalığı konusunda bilgilendirmeyi amaçlıyoruz. Bu içeriğimizde, FIP hastalığının belirtileri, potansiyel sebepleri ve tedavi süreçleri hakkında detaylı bilgiler sunacağız.

Hazırsanız, konuya derinlemesine inelim!

 

 

 

Kedilerde FİP Hastalığı Nedir?

 

Kedi Enfeksiyöz Peritoniti (FIP), kediler arasında sıkça görülen bir viral hastalıktır. Temel olarak, bu hastalığın nedeni koronavirüstür; ancak, bu tip koronavirüs insanlarda COVID-19'a neden olan türden farklıdır. Kedi koronavirüsü genellikle ishal gibi belirtiler dışında ciddi sorunlara yol açmaz. Ancak, belirli bir türle enfekte olan kedilerde, vücut bağışıklık sistemiyle koronavirüs arasında farklı bir etkileşim olabilir. Bu durumda, Kedi Enterik Koronavirüsü ile enfekte olan kedilerin yaklaşık %10'unda virüs, mutasyona uğrayarak kedigil Enfeksiyöz Peritonit Virüsü (FIPV) olarak da bilinen bir enfeksiyona yol açabilir. Bu durumda, böbrek, beyin ve karın bölgesinde ciddi bir enfeksiyon gelişebilir. FIP'in bulaşıcı olduğu düşünülmemekle birlikte, enfekte olan kedinin hayatını ciddi şekilde tehdit ettiği unutulmamalıdır. FIP'e neden olan temel unsur, bağışıklık sistemi ile virüs arasındaki etkileşimdir. Bir kedide FIP görüldüğünde, hastalığın tanınması önemlidir çünkü genellikle ilerleyici bir etki gösterir.

 

Kedilerde FIP Hastalığı Belirtisi

 

 

Koronavirüs bulaşan kediler genellikle belirgin semptomlar gösterirler. Bazı kediler hapşırma, gözlerde sulanma ve burun akıntısı gibi belirtiler yaşarken, diğerleri ishal gibi sindirim sistemi şikayetleri yaşayabilirler. Bu semptomlar genellikle kendiliğinden geçicidir. Ancak, bazı kedilerde virüse maruz kaldıktan sonra FIP olarak adlandırılan bir hastalık gelişebilir. FIP belirtileri ve etkileri, virüse maruz kaldıktan haftalar, aylar ve hatta yıllar sonra ortaya çıkabilir.

Kedilerde FIP hastalığı genellikle ıslak ve kuru olmak üzere iki farklı formda görülür. Ancak, hastalığın formundan bağımsız olarak, FIP gelişen kedilerde genellikle iştahsızlık, kilo kaybı, depresyon ve ateş gibi genel semptomlar ortaya çıkar. Ayrıca, FIP'in ıslak ve kuru formları arasında geçiş yapabilir.

Kuru formdaki FIP, kan damarları etrafında enfeksiyon ve iltihaplı lezyonlara neden olabilir. Bu enfeksiyonlar beyne, karaciğere, böbreklere, akciğerlere ve cilde zarar verebilir. Kuru form, kedilerin nöbet geçirmesine ve hareketlerinde anormalliklere neden olabilir. Ayrıca, aşırı susama, sık idrara çıkma, kusma, sarılık ve kilo kaybı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.

FIP hastalığının ıslak formunda ise karın içinde sıvı birikimi ve kedinin karın bölgesinde şişkinlik görülür. Göğüste sıvı birikimi meydana gelirse, kedi nefes almada zorluk yaşayabilir. Islak form, kan damarlarında hasara neden olarak karın ve göğüs bölgesinde enflamasyon ve sızıntıya yol açar.

 

 

 

FIP Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

 

 

FIP hastalığı, enfekte olan organın işlevine bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. Genellikle karşılaşılan FIP belirtileri şunlardır:

1. Halsizlik
2. Yetersiz beslenme
3. Ateş
4. Uyuşukluk
5. Süregelen kilo kaybı
6. Göz problemleri (göz sulanması, görme yetisinde azalma, göz renginde değişim)
7. Solunumda güçlük
8. Burun tıkanıklığı
9. Denge ve yürüme sorunları
10. Göğüs ve karın boşluğunda sıvı birikmesine bağlı şişkinlik

FIP hastalığına özgü belirtiler oldukça değişken olduğundan, klinik belirtilerle FIP'in teşhisi zordur. Kedilerde görülen FIP benzeri semptomlar, farklı hastalıkların habercisi de olabilir. Bu nedenle, bir veteriner hekimin dikkatli bir şekilde değerlendirme yapması ve gerekirse testler yapması gerekebilir.

 

 

 

Kedilerde FIP Ne Kadar Yaygın?

 

 

Tek kedili evlerde kedinin herhangi bir koronavirüs suşu ile enfekte olma riski %50'dir. Birden fazla kedinin olduğu evlerde ise bu oran %80-90 civarına çıkabilmektedir. Kedi enterik koronavirüsü olan kedilerin yaklaşık %90'dan fazlası sağlıklı kalır, bu da FIP'yi kediler arasında nadir görülen bir hastalık yapar. Veteriner hekimler tarafından gözetime alınan kedilerin yaklaşık %1'inde FIP görülmektedir.

Bazı kedi ırkları FIP'ye daha yatkındır. Abyssinian, Bengal, Birman, Himalayan, Ragdoll ve Devon Rex gibi ırklarda kedi enfeksiyöz peritonitine daha sık rastlanmaktadır. Hastalık, birden fazla kedinin bulunduğu evlerde veya barınaklarda daha sık görülmektedir. Ayrıca, stresli olan, yakın zamanda ameliyat geçirmiş veya aynı anda birden fazla enfeksiyonu olan kedilerde FIP görülme riski daha yüksektir. Bunun yanı sıra, çeşitli genetik faktörlerin de FIP gelişimine katkıda bulunduğu düşünülmektedir.

 

 

 

Kedilerde Fip Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

 

 

Kedilerde FIP hastalığının teşhisi zordur ve diğer birçok sağlık sorunuyla karışabilir. Tek bir kan testiyle FIP teşhisi koymak mümkün olmadığı için tanı sürecinde birçok faktöre odaklanmak gerekir. Tanı koymak için bazı yol gösterici unsurlar şunlardır:

1. Beyaz kan hücrelerinin alışılmadık derecede az veya çok olması.
2. Kanda yüksek protein konsantrasyonları.
3. Gözlerde veya diş etlerinde sararma.
4. Yavruluk döneminde olunması veya çok kedi içeren yaşam ortamlarında bulunulması.

Kedilerin karın veya göğüs bölgesinde sıvı birikmesi durumunda, veterinerler ileri tetkik için sıvı örneği alabilirler. Bu sıvıda yüksek protein oranı FIP belirtisi olarak değerlendirilebilir. FIP şüphesi oluştuğunda, röntgen veya ultrason gibi görüntüleme teknikleri de kullanılabilir. FIP teşhisini doğrulamak için immünoperoksidaz testi gibi ek testler de yapılabilir.

 

 

 

Kedilerde FIP Tedavisi Nasıl Yapılır?

 

 

 

Kedilerde FIP hastalığının tedavisi uzun süredir mümkün değil olarak kabul ediliyordu. Ancak günümüzde, FIP tedavisine yardımcı olmak amacıyla çeşitli antiviral ilaçlar piyasada bulunmaktadır. Ancak bu ilaçların uzun vadeli etkileri hakkında hala belirsizlikler bulunmakta ve etkinliği kesin olarak kanıtlanmamıştır.

Kedilerde FIP hastalığı tedavisi genellikle destekleyici bakımı içerir. Bu destekleyici bakım, biriken sıvının drenajı, kan transfüzyonu gibi çeşitli prosedürleri içerebilir. Veteriner hekimler, kedinin semptomlarını ve genel sağlık durumunu değerlendirerek en uygun tedavi seçeneklerini belirleyeceklerdir. Ancak, FIP hastalığının tedavisi hala zorlu bir süreç olup, kesin bir çözüm bulunmamaktadır.

 

 

Kedilerde Fip Hastalığı Nasıl Önlenir?

 

 

Kedilerde FIP hastalığını önlemenin temel yolu, koronavirüs enfeksiyonunu engellemektir. Bu virüs genellikle çok sayıda kedinin bir arada bulunduğu yerlerde veya evlerde yaşayan kediler için risk oluşturur. Feline koronavirüs, enfekte olmuş kedilerin dışkısından veya tükürüğünden bulaşabilir. Ancak, unutulmamalıdır ki, koronavirüs ile enfekte olan her kedi FIP hastalığına yakalanmayabilir. FIP hastalığının oluşabilmesi için koronavirüsün mutasyona uğraması gerekmektedir.

Bu nedenle, FIP hastalığını önleme kapsamında çeşitli tedbirler alınabilir. Bu tedbirler arasında kedilerin düzenli olarak veteriner hekim kontrolüne götürülmesi ve sağlıklarının korunması, kedi tuvaletlerinin düzenli olarak temizlenmesi, kedi tuvaletlerinin mama ve su kaplarından ayrı tutulması, evde birden fazla kedi varsa aşılamaların düzenli olarak yapılması gibi önlemler bulunmaktadır. Bu tedbirlerle kedilerin genel sağlığı iyileştirilebilir ve FIP hastalığının riski azaltılabilir.

 

 

Kedilerde Fip Hastalığı Nasıl Önlenir?

 

 

FIP hastalığının iki ana çeşidi vardır: ıslak ve kuru form. Her iki formda da kedilerde farklı semptomlar ortaya çıkabilir.

Islak FIP: Bu form, kedilerin göğüs ve karın boşluğunda sıvı birikmesine neden olur. Bu durum, şiş karınlı bir görüntüye yol açabilir. Sıvı birikimi ayrıca göğüs boşluğunda da meydana gelebilir ve kedilerin nefes almasını zorlaştırabilir. Islak FIP, kan damarlarında hasara neden olabilir ve bu da iltihaplanma ile sonuçlanabilir, bu da karın ve göğüs bölgelerine sıvı akışına sebep olabilir. Islak FIP semptomları genellikle kötüye gidiş eğilimindedir.

Kuru FIP: Bu form, damarların çevresinde yangısal lezyon ve enfeksiyon oluşumuna yol açabilir. Kuru FIP, kedilerin normal hareket kabiliyetlerini kısıtlayabilir ve nöbetler geçirmelerine neden olabilir. Bu enfeksiyon genellikle bir dizi organı etkileyebilir ve semptomlar çeşitli olabilir.

 

 

FIP hastalığının yaygın olarak etkilediği organlar şunlardır:

• Karaciğer
• Beyin
• Akciğer
• Cilt
• Böbrek
• Göz

Kuru FIP'in belirtileri arasında aralıklı ateş, kusma, kilo kaybı, aşırı susama, aşırı idrara çıkma ve sarılık gibi semptomlar da görülebilir.

 

 

 

 

Kedilerde FIP Tanısı Nasıl Koyulur?

 

 

FIP hastalığının teşhisi oldukça zordur, çünkü özel bir test henüz geliştirilememiştir ve benzer semptomlar birçok farklı hastalığın habercisi olabilir. Ancak, veteriner hekim kontrolündeki detaylı muayene ve testlerle hastalık teşhis edilebilir. Hastalığın teşhisi için izlenen süreç genellikle şu adımları içerir:

1. Fiziksel muayene: Kedinin kilo kaybı, ateş, ishal, göz enfeksiyonu, nefes darlığı, dengesizlik gibi belirtileri kontrol edilir.

2. Tıbbi geçmiş: Kedinin önceki tıbbi durumu, geçirdiği hastalıklar, yapılan aşılar gibi bilgiler değerlendirilir.

3. Kan testi: Kandaki protein seviyeleri, albümin/globulin oranları ve diğer kan parametreleri incelenir. FIP olan kedilerde globulin seviyesi genellikle yüksekken, albümin seviyesi düşüktür.

4. Antikor testi: FIP ile mücadele etmek için kanda üretilen antikorlar tespit edilir.

5. Sıvı analizi: Vücudun farklı bölgelerinden sıvı örneği alınarak incelenir ve FIP varlığına dair kanıtlar aranır.

6. Görüntüleme: FIP şüphesi olduğunda röntgen, ultrason veya ileri görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.

Hastalığın teşhisini kesinleştirmek amacıyla immünoperoksidaz testi gibi özel testler uygulanarak beyaz kan hücrelerine bakılabilir. Bu yöntemlerin bir araya gelmesi ve veteriner hekimin deneyimi, doğru bir teşhis koymada önemli rol oynar.

 

FIP Hastalığı Kediden İnsana Bulaşır mı?

 

FIP hastalığı, kedilerden insanlara bulaşan bir hastalık türü değildir. Ancak kediler arasında koronavirüs taşıyıcılığı potansiyel bir risk oluşturabilir. Bu nedenle, hastalığa sahip bir kediyle temas sonrası dezenfeksiyona dikkat edilmelidir.

 

 

FIP Hastalığı Kediden Kediye Geçer mi?

 

FIP hastalığını oluşturan koronavirüsün bulaşma kolaylığı, virüsün kediler arasında hızla yayılmasına neden olur. Coronavirus bulaşıcı bir virüstür, ancak hastalık özellikle bağışıklık sisteminin zayıflığı, stres veya çeşitli hastalıklar gibi durumlar altında virüsün mutasyona uğramasıyla ortaya çıkar. Bu faktörlerin bir araya gelmesi, koronavirüsün FIP hastalığına neden olabilecek patojenik bir formunu oluşturabilir.

 

 

 

Yukarıdaki bilgiler sadece bilgilendirme amacı taşımaktadır. Web sitemizde yer alan hiçbir bilgi, bir veteriner hekimin görüşü kadar değerli değildir. Evcil hayvanınızın sağlığı ile ilgili tüm konularda veteriner hekiminize danışmanızı öneriyoruz. Onlar, evcil hayvanınızın durumunu en iyi değerlendirecek ve uygun tedavi veya bakım yöntemlerini önerecek olan uzmanlardır.

 

 

Demet ÇETİNKAYA

 

İçerik Editörü